«វេទិកាលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្រ្ដី»

វេទិកា «លើកកម្ពស់សិទ្ធិស្រ្ដី» នៅ​ក្នុងស្រុក​អន្លង់វែង ត្រូវ​​បាន​រៀបចំឡើងដោយមជ្ឈ មណ្ឌលសន្ដិ​ភាពអន្លង់វែង នៃមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០ ២៣នេះ។

ប្រជាពលរដ្ឋ​ចំនួន២៣នាក់ (ស្រី២០នាក់ និងប្រុស៣នាក់) ក្នុងចំណោម​ប្រជាជន​សរុប​ប្រមាណ១០៧គ្រួសារនៃភូមិយាងត្បូង បានចូលរួមនៅក្នុងវេទិកានេះ​ ដែលផ្តោតលើ​ប្រវត្ដិសា ស្រ្ដ​ខ្មែរ​ក្រហម ដំណើរការកាត់ទោស​មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនៅក្នុង​អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុង​តុលាការ​​កម្ពុជា និ​ង​​សិទ្ធិ​របស់ស្ត្រីក្នុង​ការ​ទទួលព័ត៌មាន​ការ​សិក្សា និង​ការ​អភិវឌ្ឍន៍សង្គម។ ​

បណ្ឌិត លី សុខឃាង នាយកមជ្ឈមណ្ឌលសន្ដិភាពអន្លង់វែង បានដឹកនាំការពិភាក្សា​នេះ ដោយបង្ហាញ​អំពីការងាររបស់មជ្ឈមណ្ឌលសន្ដិភាពអន្លង់វែង និងគម្រោងថែ​ទាំសុខភាព​ដល់​អ្នករស់រាន​មាន​ជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមដែលបានអនុវត្ដកន្លងមក ជាមួយប្រជាជននៅក្នុង​ភូមិយាងត្បូង និងទូទាំង​ស្រុក​អន្លង់វែង។

បន្ទាប់មក លោកបានជ្រើសរើសផ្ទាំងពិព័រណ៍រូបថតដែលបង្ហាញអំពីការធ្វើការងារ​ដោយ​បង្ខំនៅក្នុង​របបខ្មែរក្រហម រូបគ្រោងឆ្អឹង និងលាលដ៏ក្បាលជនរងគ្រោះ ការធ្វើកោ​សល្យ​វិច្ច័យលើគ្រោងឆ្អឹង និងលលាដ៏ក្បាលជនរងគ្រោះ និងផែនទីរណ្ដៅសាកសពរួម ដើម្បីធ្វើការពិភាក្សាជាមួយអ្នកភូមិ។ ពិព័រណ៍ទាំងនេះគឺជាផ្នែកមួយដែលយកចេញពីពិព័រណ៍​រួមដែលមានចំនួនប្រមាណជាង១០០ផ្ទាំងដែលត្រូវបានដាក់តាំងបង្ហាញនៅក្នុងកម្មវិធី «ខួប​២៤​ឆ្នាំ​នៃទិវានយោ​បាយ​ឈ្នះ ឈ្នះ» កាល​ពីចុង​ឆ្នាំ២០២២​កន្លង​ទៅនេះ។

ពិព័រណ៍ទាំងនោះ បានរំឮកនូវការចងចាំដល់ស្រ្ដីដែលធ្លាប់ឆ្លងកាត់ជំនាន់ខ្មែរក្រហម គឺ​បទ​ពិសោធន៍​​ដ៏ជូរចត់ដែលខ្លួនយល់ថា ហាក់ទើបនឹងកើតឡើងថ្មីៗមកលើខ្លួន និងក្រុម​គ្រួសារ​។ ស្រ្ដីភាគ​ច្រើនបាន​និយាយអំពីការជួបប្រទះនឹងការងារដោយបង្ខំ ដូចជា ការលើក​ទំនប់ ជីកប្រឡាយ និង​ធ្វើ​ជី​ដាក់​ស្រែ ក៏ប៉ុន្ដែ ដើម្បីអាចរស់រានមានជីវិត ស្រ្ដីទាំងនោះបាន​ខិតខំធ្វើការងារគ្រប់បែបយ៉ាង​ដែល​អង្គការ​ខ្មែរ​ក្រហម​បានតម្រូវ។

នៅពេលដែលការពិភាក្សាឈានដល់ដំណើរការកាត់ទោសមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ខ្មែរក្រហមនៅក្នុងអង្គ​ជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា ស្រ្ដីភាគច្រើនបាននិយាយថា ខ្លួនមិនធ្លាប់​បានឮ ឬបានដឹងពីដំណើរការនេះពីមុនមកទេ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី ការចងចាំ​របស់ស្រ្ដី​ទាំង​នោះ​ក៏នៅតែ​បន្ដអំពី​ការ​លះបង់ និងការចូលរួមរបស់ខ្លួនក្នុងបុព្វហេតុជាតិមាតុភូមិ។

តើដាច់ឆ្ងាយពីដំណើរការរបស់តុលាការខ្មែរក្រហម និងធ្វើឲ្យជះឥទ្ធិពលដល់ស្រ្ដីដែរ​ឬទេ?

វេទិកានេះ បានផ្ដល់នូវការពិភាក្សាអំពីទាក់ទងសិទ្ធិ និងប្រវត្ដិសាស្រ្ដខ្មែរក្រហម ជា​ពិសេស គឺបញ្ហាប្រឈមរបស់ស្រ្ដីនៅក្នុងភូមិ នៅពេលដែល​បរិបទប្រវត្ដិសាស្រ្ដខ្មែរក្រហម​បាន​​ធ្វើឲ្យមានការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ផ្នត់​គំនិត និងរបៀបរបបការរស់នៅមួយចំនួន។

ការមិនអើពើ ឬដាច់ឆ្ងាយពីដំណើរការកាត់ទោសរបស់តុលាការខ្មែរក្រហម គឺជាការខ្វះ​ចន្លោះ​មួយ​របស់​ស្រ្ដី​ដែល​បង្ហាញពីគន្លាតនៃការអប់រំ ឬរៀនសូត្រពិតប្រាកដមួយអំពីបទ​ពិសោធ​ន៍​ដែលខ្លួនបាន​ឆ្លង​កាត់​​ពី​ជំនាន់​​ខ្មែរក្រហម និងការផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតក្នុងពេលសុខ​សន្ដិភាព។ ដំណើរការស្វែងរកយុត្ដិធម៌ ក៏ជាផ្នែកមួយនៃការអប់រំ និងរៀនសូត្ររបស់មនុស្ស​ក្នុង​សង្គមអំពីកំហុសដែលបានកើតឡើង ជាពិសេស​ទាក់ទងនឹងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់មនុស្ស​ពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយទៀត។

យា មុំ គឺជាស្រ្ដីម្នាក់ដែលមានតួនាទីជាអនុភូមិក្នុងភូមិយាងត្បូង បាននិយាយនៅក្នុង​វេទិកាសាធារណៈនេះថា ខ្ញុំចង់ឲ្យស្រ្ដីៗនាំគ្នាខិតខំពង្រឹងសមត្ថភាព និងផ្លាស់ផ្នត់គំនិត​អវិជ្ជមានរបស់ខ្លួនដើម្បី​រៀនសូត្រពីចំណេះដឹងដែលថ្មីៗ មានភាពក្លាហាន និងរឹងមាំ ដើម្បី​មាន​ភាពស្មើគ្នា​ទៅនឹង​បុរសនៅ​ក្នុងសង្គម។ ស្រ្ដីប្រៀបបានទៅនឹងមាតាដៃមួយរយ ឬមាតានៃ​ពិភពលោកដែលអាចធ្វើការងារ​មួយរយ​ជំពូក ខណៈពេលបុរសៗមួយចំនួនមិនបានមើល​ឃើញពីតម្លៃនៃការលះបង់ និងថែមទាំងបានប្រើ​ប្រាស់​អំពើហិង្សា​ទាំងផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ដ​ទៅលើស្រ្ដីទៀតផង។ ស្រ្ដីត្រូវមានភាពម្ចាស់ការក្នុងការជ្រោមជ្រែង និងដឹកនាំគ្រួសារ ជាពិសេស គឺការអប់រំដល់កូនចៅ ឬយុវជនជំនាន់ក្រោយរបស់​ខ្លួនឲ្យរៀន​សូត្របាន​ខ្ពង់​ខ្ពស់​ និង​ការប្រើប្រាស់ចំណេះដឹង និងប្រាជ្ញាដើម្បីកសាងធនធានមនុស្ស។ នៅពេលណាកើត​មានអំពើ​ហិង្សា​ក្នុង​គ្រួសារ ខ្ញុំនឹងប្រើប្រាស់វិធានការសម្របសម្រួល និងវិធានការច្បាប់ដោយ​សហការ​ជាមួយប្រជា​ការ​ពារ​ភូមិ និងអាជ្ញាធរមូលដា្ឋនដើម្បីអប់រំជាបន្ទាន់។ ទាំងនេះ គឺជា​ការផ្ដល់ភាពកក់ក្ដៅមួយដែល​ឆ្លើយ​តប​ទៅនឹងការទុកចិត្ដរបស់ប្រជាជននៅក្នុងភូមិដើម្បីការ​ចូលរួមក្នុងមូលដ្ឋានក្នុងការផ្លាស់ប្ដូរផ្នត់គំនិតអវិជ្ជមាន និងការរស់នៅឲ្យមានភាពល្អប្រសើរ។

ផ្នែកបន្ទាប់មកទៀតនៃវេទិកានេះ ក៏មានការរួមបញ្ចូលនូវការពិភាក្សាអំពីគម្រោងអភិ​វឌ្ឍន៍​សហគមន៍ ដែលជាគម្រោងមួយផ្ដោត​សំខាន់​ទៅ​លើការ​ជំរុញឲ្យប្រជាជនក្នុងសហគមន៍​ស្វែងរកចំណុចពិសេស​​​ក្នុ​ងមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន ដើម្បីយកចំណុច​ពិសេសទាំងនោះទាញរក​ចំណូលទ្រទ្រង់សហគមន៍របស់ខ្លួន។

ការអភិវឌ្ឍន៍នេះក៏រួមបញ្ចូលនូវភាពសន្សំសំចៃ និងការគិតយ៉ាងល្អិតល្អន់ ដើម្បីកុំឲ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​នៅក្នុង​មូលដ្ឋានហូរចេញទៅខាងក្រៅ រួមមានទាំងការដាំដុះ និងបង្កបង្កើនផលជុំវិញ​ផ្ទះជាដើម។

ជាចុងបញ្ចប់ ថ្នាក់ដឹកនាំភូមិយាងត្បូងក៏បានថ្លែងអំណរគុណដល់មជ្ឈមណ្ឌលសន្ដិ​ភាព​អន្លង់វែង ដែលបានបង្កើតវេទិកានេះឡើង ដោយបានជំរុញឲ្យមានការពិភាក្សាអំពីសិទ្ធិ ជាពិសេសទៅលើ​ស្រ្ដីនៅ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន ស្របពេលដែលប្រជាជនកំពុងត្រូវការដោះស្រាយ​បញ្ហា​ទាំងនេះឲ្យមានភាពប្រសើរឡើងជាងមុន។

អត្ថបទ ៖ សួត វិចិត្រ អ្នកស្រាវជ្រាវនៃមជ្ឈមណ្ឌលសន្ដិភាពអន្លង់វែង

អត្ថបទ ៖ បណ្ណសារមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា

 

អត្ថបទផ្សេងទៀត៖

មជ្ឈមណ្ឌលផ្សះផ្សាវាលវែងបញ្ចាំងខ្សែភាពយន្តឯកសាររឿង «កុំស្មានបងភ្លេច» ឱ្យសិស្សមកពីវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន ប្រម៉ោយទស្សនាដើម្បីយល់ដឹងអំពីការបាត់បង់តន្រ្តីអំឡុងពេលសង្រ្គាម និងប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរក្រហម